Miałem nieszczęście być założycielem spółki z o.o. gdzie oprócz mnie jest jeszcze 2 wspólników. W umowie spółki zapisano reprezentacje 2 osobową. Interes nie wypalił a spółka jest na stratach. Pozostali wspólnicy, którzy nie włożyli do interesu ani grosza a wykonana produkcja nie przyniosła zysków ulotnili się tak skutecznie (nie docierają listy, telefony) ze spółka została ubezwłasnowolniona. Ponieważ otrzymuję listy z sądu m.in o sprawozdania oraz inne polecenia nie jestem w stanie ich spełnić ze względu na reprezentację 2 osobową. Czy w związku z powyższym jest takie prawo by zlikwidować repr.2 osobową bym mógł wykonać polecenia sądu i zlikwidować spółkę.
Szanowny Panie,
Regulacje w Kodeksie spółek handlowych odnośnie spółki zoo zakładają, że reprezentacja
spółki należy do zarządu spółki w granicach określonych przez prawo, akt założycielski i
uchwały wspólników. Pan podaje, że w umowie spółki zapisano dwuosobową reprezentację
spółki. To oznacza, że do składania oświadczeń woli w imieniu spółki wymagane jest
współdziałanie 2 członków zarządu.
W Pana sytuacji możliwych jest do zastosowania klika wariantów.
1- Zmiana umowy spółki- byłaby możliwa, gdyby udało się Panu jednak nawiązać kontakt z
pozostałymi wspólnikami, ponieważ zmiana umowy spółki wymaga uchwały wspólników zapadłej
na zgromadzeniu wspólników- art. 246 kodeksu spółek handlowych ( w formie aktu
notarialnego), oraz wpisu do rejestru- art. 255.
Ponadto gdyby udało się Panu zgromadzić pozostałych wspólników, w formie uchwały podjętej
na zgromadzeniu wspólników możliwe byłoby także rozwiązanie spółki.
Jeśli chodzi o zmianę umowy spółki –gdy nadal w spółce jest 3 wspólników można zmienić
reprezentację na reprezentację mieszaną- 1 wspólnika (członka zarządu) wraz z prokurentem.
W umowie spółki zoo zasady reprezentacji mogą być też ustalone w taki sposób, że poniżej
określonej w umowie kwoty ustalony zostanie sposób reprezentacji spółki jednoosobowy (1
członka zarządu) zaś powyżej określonej kwoty- reprezentacja będzie dwuosobowa (2
członków zarządu lub 1 z prokurentem). Przy tej ostatniej możliwości pojawia się jednak
ten problem, że prawa reprezentacji członka zarządu nie można ograniczyć ze skutkiem
prawnym wobec osób trzecich. Oznacza to, że skonstruowanie takiego zapisu w umowie spółki nie odniesie skutku prawnego w stosunkach zewnętrznych spółki a będzie miało znaczenie jedynie w relacjach pomiędzy członkiem zarządu a spółką. Naruszenie takiego sposobu
reprezentacji skutkowałoby więc jedynie ewentualnie odpowiedzialnością organizacyjną
członka zarządu (możliwość zawieszenia w prawach członka lub odwołania z funkcji).
Nie polecam jednak tworzenia w umowie spółki tego ostatniego sposobu reprezentacji
(uzależnionego od kwoty) bowiem sądy rejestrowe często odmawiają wpisu tak ustalonego
sposobu reprezentacji spółki do rejestru z uwagi na brzmienie art. 204 par. 2 kodeksu
spółek handlowych. Przepis ten wskazuje, iż prawa członka zarządu do reprezentowania
spółki nie można ograniczyć ze skutkiem prawnym wobec osób trzecich. Wobec tego – w
opinii sądów rejestrowych – co prawda umowa spółki może dowolnie regulować kwestie
sposobu reprezentacji, jednak taki zapis nie może zostać ujawniony w rejestrze, a tym
samym uzyskać skuteczność wobec osób trzecich. Taki zapis traktują jako unormowanie
obowiązujące wewnętrznie. Oczywiście gdy sąd odmówi wpisu, pozostaje droga wszczęcia
postępowania odwoławczego.
2- Drugą możliwością jest wyłączenie wspólnika ze spółki na żądanie pozostałych
wspólników, jeśli udziały wspólników żądających wyłączenia stanowią więcej niż połowę
kapitału zakładowego. Dla wyłączenia muszą zaistnieć ważne powody, których istnienie sąd
bada- art. 266 kodeksu spółek handlowych.
W Pana sytuacji takie ważne powody niewątpliwie mają miejsce, problemem pozostaje jednak
to, czy spełnione będą przesłanki z tego przepisu- mianowicie porozumienie się z 1 ze
wspólników i posiadanie przez Pana i tego drugiego wspólnika więcej niż połowę kapitału
zakładowego.
3- Trzecia możliwość i zapewne w Pana wypadku najbardziej realna (gdy nie może Pan
nawiązać kontaktu z pozostałymi wspólnikami) to rozwiązanie spółki i jej likwidacja.
Powody rozwiązania spółki zoo podaje art. 270 kodeksu spółek handlowych. Są to:
1) przyczyny przewidziane w umowie spółki,
2) uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za
granicę, stwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza,
3) ogłoszenie upadłości spółki,
4) inne przyczyny przewidziane prawem.
W Pana wypadku trzeba jednak sięgnąć do art. 271 kodeksu, który stanowi, że sąd może
orzec wyrokiem rozwiązanie spółki na żądanie wspólnika lub członka organu spółki jeśli
osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo jeśli zaszły inne ważne przyczyny
wywołane stosunkami spółki.
Ma Pan więc prawo wystąpić do sądu z wnioskiem o rozwiązanie spółki przez sąd ponieważ z
uwagi na zachowanie pozostałych wspólników osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe.
Rozwiązanie spółki następuje po przeprowadzeniu likwidacji spółki z chwilą wykreślenia z
rejestru. Gdy o rozwiązaniu spółki orzeka sąd (jak miałoby miejsce w tym wypadku) sąd
może ustanowić likwidatorów. Więc w tym miejscu może Pan także złożyć wniosek do sądu o
ustanowienie go likwidatorem spółki- art. 276 par.3 kodeksu spółek handlowych.
Kodeks spółek handlowych przewiduje także odpowiedzialność cywilną członków zarządu za
szkodę wyrządzoną spółce działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem lub
postanowieniami umowy spółki, jeśli ponoszą winę- art. 293 kodeksu. Ten przepis daje Panu
możliwość wystąpienia z powództwem cywilnym na drogę sądową z roszczeniem o naprawienie
szkody wyrządzonej spółce przez pozostałych wspólników.
Wspomniał Pan, że spółka Pana jest „na stratach”. Zwracam uwagę, że jeśli spółka nie
wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań wobec wierzycieli, rozważyć należy, czy nie ma
miejsca sytuacja prowadząca do konieczności wystąpienia z wnioskiem o zgłoszenie
upadłości spółki. Kwestie te reguluje ustawa z 28 lutego 2003 roku prawo upadłościowe i
naprawcze.
Zgodnie z art. 21 ustawy prawo upadłościowe i naprawcze:
1. Dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym
wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie
upadłości.
Osoby, o których mowa w ust. 1 i 2, ponoszą odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną
wskutek niezłożenia wniosku w terminie określonym w ust. 1.
Ponadto na mocy art. 373 tejże ustawy :
Sąd może orzec pozbawienie na okres od trzech do dziesięciu lat prawa prowadzenia
działalności gospodarczej na własny rachunek oraz pełnienia funkcji członka rady
nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie
państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu osoby, która ze swej winy:
1) będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w terminie dwóch tygodni od
dnia powstania podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku o ogłoszenie upadłości
(…).
Reasumując, proszę zatem rozważyć sytuację ekonomiczną swojej spółki ażeby podjąć optymalną decyzję.
z poważaniem,