Mam 21 letnią córkę, która ukończyła szkołę zawodową, pracuje i uczy się w technikum jest w nieformalnym związku ze swoim partnerem mają wspólne mieszkanie. Ja jestem na rencie całkowicie niezdolny do pracy czy muszę płacić alimenty
Po analizie Pana zapytania pragnę wyjaśnić kilka istotnych kwestii związanych z obowiązkiem alimentacyjnym pomiędzy ojcem a dzieckiem.
Po pierwsze obowiązek alimentacyjny inaczej jest uregulowany względem dzieci od rodziców, a inaczej pomiędzy osobami, które znajdują się w innym stosunku niż powyższy.
Według art. Art. 133. § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (kro) rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
§ 2. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku.”
Z treści przepisu wynika dla Pana kilka konsekwencji:
1. Jest Pan tak długo zobowiązany świadczyć alimenty, jak długo córka nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać.
2. Warunek ten jest bezwzględnie obowiązujący w stosunku do dzieci które są małoletnie i nie ukończyły lat 18-tu.
3. W stosunku do dzieci pełnoletnich Sąd Najwyższy wypracował orzecznictwo, które pozwala określić, kiedy osoba pełnoletnia ma prawo domagać się od swego rodzica alimentów na swoje utrzymanie. Są tutaj możliwe dwie sytuacje:
a. Sytuacja ta dotyczy takich dzieci pełnoletnich, które pomimo osiągnięcia pełnoletniości nie mają możliwości samodzielnego utrzymywania się. Zdaniem Sądu Najwyższego jest to sytuacja, w której pełnoletnie dziecko poświęca cały swój czas na dalsze swoje kształcenie, tak, iż nie może podjąć pracy celem swego utrzymania. To dalsze kształcenie nie może jednak przybierać cechy pozorności (chodzenie do byle jakiej szkoły tylko w celu dalszego żerowania na rodzicu zobowiązanym do alimentacji) oraz nie może to dziecko co roku zmieniać kierunków kształcenia czy wreszcie nie może mieć kłopotów w nauce (powtarzać klasy, lat studiów).
b. Sytuacja druga, dotyczy potomstwa, które ma (przynajmniej teoretyczną) możliwość samodzielnego utrzymywania się. Dziecko zakończyło edukację, a nie ma środków utrzymania. W takim wypadku stosuje się tu te same zasady, które obowiązują w przypadku alimentacji pomiędzy innymi osobami aniżeli w stosunku rodzic – dziecko (art. 133 §2 kro). Roszczenie alimentacyjne pełnoletniego dziecka jest uzasadnione tylko sytuacją niedostatku.
Niedostatek to pojęcie niedookreślone, nieprecyzyjne. Zdaniem Sądu Najwyższego jest to taka sytuacja, gdy dana osoba nie ma żadnych źródeł utrzymania ani możliwości podjęcia pracy – np. osoba całkowicie niezdolna do pracy, ale również bez prawa do renty z braku okresów składkowych. W takim wypadku dziecko musi wykazać w pozwie swój niedostatek. Dodatkowo w tej sytuacji sąd uwzględnia, czy alimenty nie spowodują, iż to rodzic wpadnie w niedostatek.
Reasumując, jeżeli Pana córka ma lat 21 i zdobyła zawód i jest zdrowa to jest zdolna do podjęcia pracy. Jeżeli podjęta przez nią nauka stanowi działania pozorne, to należy podkreślić, iż nie ma Pan obowiązku jej alimentować na zasadzie art. 133 §1 kro. Ponad to fakt, iż córka pracuje, wyklucza jej niedostatek i tym samym alimenty na podstawie art. 133 §2 kro.
Należy jednak wyjaśnić, iż obowiązek płacenia alimenty nie przestaje obowiązywać wyłącznie z faktu, potomstwo już ich brać nie powinno. Skoro zasądzone one zostały wyrokiem Sądu, to również Sąd musi je uchylić. W tym celu konieczne jest wniesienie pozwu do Sądu według właściwości rzeczowej pozwanej, oznaczenie wartości przedmiotu zaskarżenia, opłacenie kosztów albo wystąpienie o zwolnienie od tychże kosztów w pozwie oraz wywiedzenie się w zakresie (opisanie) stanu faktycznego i argumentacji prawniczej przemawiającej za uchyleniem alimentów. Możliwe jest uchylenie alimentów przez sąd z datą wsteczną (maksymalnie 3 lata wstecz). W Pana sytuacji można wystąpić o uchylenie obowiązku alimentacyjnego od daty ukończenia szkoły zawodowej przez córkę.
biuro porada-prawna24.pl
Więcej szczegółowych informacji udzieli ekspert BIURA PRAWNEGO